Co to są parabanki?

Parabanki to dobra alternatywa dla osób, które uzyskały negatywną odpowiedź po złożeniu wniosku o pożyczkę w banku. Zobacz różnice pomiedzy bankami, a parabankami.

Wybory konsumentów, dotyczące usług finansowych, czasem wydają się mniej przemyślane niż decyzje dotyczące kwestii o odpowiednio mniejszym ciężarze gatunkowym. Właściwa selekcja wiarygodnego podmiotu, któremu zdecydujemy się zdeponować środki bądź pozyskać je poprzez kredyt lub pożyczkę, może determinować nasz spokojny sen przez lata. Banki, parabanki – kto jest kim na rynku usług finansowych? W dzisiejszym artykule przedstawiony zostanie zarys charakteru działalności obu wymienionych podmiotów.

Banki – podstawa prawna, opis działalności, przewagi

Bank jest to osoba prawna, która na podstawie odpowiednich zezwoleń prowadzi działalność gospodarczą polegającą na przyjmowaniu depozytów, udzielaniu kredytów oraz wykonywaniu innych czynności określonych w ustawie Prawo bankowe. Bank działa na zasadzie pośrednictwa pomiędzy klientami posiadającymi nadwyżki środków finansowych, a klientami poszukującymi źródeł tychże środków. Pierwsza grupa klientów banku posiada kapitał do zdeponowania, druga natomiast poszukuje kapitału potrzebnego do zaspokojenia różnorakich potrzeb. 

Czynnościami bankowymi zdefiniowanymi w artykule 5 ustawy Prawo bankowe są:

• – przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów, 
• – prowadzenie innych rachunków bankowych, 
• – udzielanie kredytów, 
• – udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,
• – emitowanie bankowych papierów wartościowych, 
• – przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych, 
• – wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

Należy zaznaczyć, iż istnieje możliwość wykonywania czynności przedstawionych powyżej przez inne niż banki podmioty, o ile inne ustawy uprawniają je do tego. Za przykład mogą posłużyć spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (popularne SKOKi), które uprawnione są do prowadzenia działalności biznesowej polegającej na przyjmowaniu wkładów pieniężnych i udzielaniu kredytów.  

Banki a parabanki – różnice i potencjalne zagrożenia

W zakresie lokowania nadwyżek finansowych korzystanie z usług banku daje klientom podstawowe dwie przewagi, jakimi nie może pochwalić się parabank. Pierwszą z nich jest fakt, iż środki lokowane na depozytach bankowych objęte są systemem gwarancji depozytu. Do wysokości określonej przepisami prawa pieniądze te są gwarantowane klientom nawet w przypadku upadłości. Instytucją, która gwarantuje depozyty zgromadzone przez klientów w polskich bankach, jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Na dzień dzisiejszy kwota depozytów nieprzekraczająca równowartości 100 tysięcy euro (w przeliczeniu na złote) jest gwarantowana w całości. Lista podmiotów objętych systemem jest dostępna na stronie BFG. 

Drugim argumentem przemawiającym na korzyść banków w zakresie lokowania nadwyżek środków pieniężnych jest fakt, iż są one objęte nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego. Zobacz jakie argumenty stoją za pożyczkami pozabankowymi.

Parabanki: definicja

Parabank to słowo, które służy do określenia podmiotu, który nie jest bankiem, lecz zakres usług i produktów, który oferuje klientom, przypomina zakres przypisany działalności banków. Parabanki, które zajmują się czynnościami przedstawionymi w artykule 5. Ustawy prawo bankowe nie posiadając do tego stosownego zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego, podejmują działanie niezgodne z literą prawa. Zgodnie z artykułem 171 ust. 1 ustawy Prawo bankowe, jeśli ktoś bez zezwolenia prowadzi działalność polegającą na gromadzeniu środków pieniężnych w celu udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych lub obciążania ryzykiem tych środków w inny sposób, podlega grzywnie do 10 mln złotych i karze pozbawienia wolności do lat 5. 

Brak nadzoru ze strony Komisji Nadzoru Finansowego skutkuje wyższym ryzykiem lokowania środków w produktach oferowanych przez parabanki. Jak wskazuje opracowanie przygotowane przez nadzorcę rynku finansowego w Polsce, istnieje kilka przyczyn wyższego niż przeciętne prawdopodobieństwa utraty powierzonych parabankom środków. Należą do nich:

• – brak nadzoru nad działalnością prowadzoną przez parabanki,
• – funkcjonowanie nieprzejrzystej struktury właścicielskiej,
• – możliwość defraudacji środków klientów przez zarządzających danym parabankiem, 
• – brak odpowiednich zasobów kapitałowych w relacji do skali prowadzonej działalności,
• – zaniedbania w zakresie sprawozdawczości finansowej

Sygnałami ostrzegawczymi dla klientów rozważających skorzystanie z oferty produktowej przedstawianej przez parabanki powinny być:

• – obietnice wysokich zysków, odbiegających znacząco od oferty licencjonowanych banków,
• – oferta atrakcyjnego oprocentowania depozytów w porównaniu do obserwowanego na rynku poziomu stóp procentowych,
• – rażące zaburzenie relacji zysku do ryzyka w ramach oferowanego przez parabank produktu.

Nie trzeba sięgać pamięcią daleko wstecz, by odnotować negatywne przykłady działania nieuczciwych firm również na polskim rynku. Jeśli nie jesteśmy pewni podmiotu, któremu zamierzamy powierzyć nasze ciężko zarobione pieniądze, warto poświęcić więcej czasu na poszerzenie wiedzy. Warto pamiętać, iż dodatkowym źródłem informacji o firmach bądź osobach fizycznych będących w zasięgu podejrzeń KNF w zakresie prowadzonej działalności pozostaje prowadzona przez tę instytucję lista ostrzeżeń publicznych. Poświęcenie dodatkowych kilku minut może uchronić nas przed rozpoczęciem potencjalnie ryzykownej współpracy.