BIK, BIG, ERIF, KRD… Czym różnią się bazy dłużników i która najgorzej wpływa na przyszłość?

Nie spłacasz kredytów, pożyczek lub innych zobowiązań na czas? Możesz trafić do bazy dłużników. Wówczas korzystanie z oferty banków, firm pozabankowych czy nawet zawieranie umów abonamentowych na różne usługi, może być utrudnione. W Polsce działa kilka baz dłużników. Czym się różnią? Wpis, w której z nich może najbardziej negatywnie wpłynąć na Twoją przyszłość?

Rejestry dłużników w Polsce

W Polsce działa kilka biur informacji gospodarczej, które prowadzą bazy dłużników. Należą do nich:

• Rejestr Dłużników BIG InfoMonitor, 
• Krajowy Rejestr Długów, 
• Rejestr Dłużników ERIF, 
• Biuro Informacji Kredytowej,
• Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej (KBIG).

Instytucje gromadzą informacje na temat zaległości finansowych konsumentów i przedsiębiorców. Pierwszy z wymienionych współpracuje z Biurem Informacji Kredytowej (BIK) i ze Związkiem Banków Polskich (ZBP), dzięki czemu generowane raporty mogą zawierać dane również z nich. Daje to dostęp do ponad 5,9 mln danych o zadłużeniu przedsiębiorców i konsumentów.

Czy BIK to baza dłużników? Co to jest BIK?

W tytule artykułu pojawił się BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej. Zawiera dane dotyczące przeterminowanych zobowiązań, ale nie tylko. Ponad 90% informacji zgromadzonych w bazie jest pozytywnych. W BIK znajdują się dane ponad 25 mln osób. 

Kiedy zaciągniesz kredyt, wszelkie informacje – zarówno o terminowych wpłatach, jak i opóźnieniach – trafiają regularnie do tej bazy. Przekazują je banki, SKOK-i i większość firm pożyczkowych. Masz opóźnienie w spłacie powyżej 60 dni? Bank powinien Cię poinformować, że jeśli w 30 dni od otrzymania informacji nie uregulujesz zobowiązania, te dane będą przetwarzane przez BIK przez 5 lat od całkowitej spłaty. To oznacza, że będzie tam widnieć negatywny wpis na Twój temat, co właściwie wykluczy możliwość otrzymania kredytu, a także spowoduje w wielu przypadkach odmowę udzielenia pożyczki. 

A pożyczki bez BIK? Większość firm pozabankowych sprawdza te bazy, ale pewnie znajdziesz i takie, które tego nie robią. Poza tym akurat w tym przypadku negatywne wpisy nie przekreślają szans na pożyczkę mimo weryfikacji baz.

Co to jest KRD? 

Krajowy Rejestr Dłużników to największa w Polsce platforma wymiany informacji gospodarczej. Raporty z KRD pobrano już ponad 293 mln razy, a klienci odzyskali ponad 120 mld zł. To nie tylko baza dłużników, ponieważ użytkownicy otrzymują dostęp do narzędzi, które ułatwiają odzyskiwanie pieniędzy od takich osób. Jak podaje KRD, 53% zalegających z płatnościami powyżej roku spłaca zadłużenie po otrzymaniu informacji o możliwości dopisania do Krajowego Rejestru Długów BIG S.A.

Jak możesz się znaleźć w KRD? Do bazy może Cię zgłosić wierzyciel. Jeśli nie zapłacisz zobowiązania w terminie, a następnie zignorujesz wezwania, możesz trafić do KRD, przez co stracisz wiarygodność na rynku. Nie tylko będziesz mieć problem z uzyskaniem pożyczki lub kredytu, ale także z zawieraniem umów z firmami. Przedsiębiorcy sprawdzają podmioty, z którymi chcą podjąć współpracę. Negatywne wpisy mogą przekreślić szanse na jej zawarcie. 

Co to jest BIG InfoMonitor?

To kolejna baza dłużników i narzędzie miękkiej windykacji. Ponad 40% takich osób spłaca zadłużenie, kiedy otrzymają wiadomość, że brak zapłaty będzie skutkować dodaniem do BIG-u. 35% reguluje zobowiązania, kiedy już się w nim znajdą. Tymczasem dopiero całkowita spłata długu pozwala usunąć wpis z bazy. Zgłaszane zadłużenie powinno wynieść co najmniej 200 zł w przypadku konsumenta lub 500 zł, kiedy chodzi o przedsiębiorcę. Dług możesz zgłosić po 30 dniach od powstania zaległości, przy czym na 30 dni przed tym krokiem musisz poinformować dłużnika, że podejmiesz takiej działania, jeśli nie uzyskasz zapłaty.

W przypadku gdy podstawą wpisania do bazy jest tytuł wykonawczy, nie ma znaczenia kwota, a wezwanie powinno być wysłane na 14 dni przed wpisem do BIG-u. 

Jak zniknąć z BIG-u? Ureguluj zadłużenie. Po tym kroku wierzyciel powinien zgłosić odzyskanie środków w ciągu 14 dni do BIG-u i na tej podstawie zostanie usunięty wpis.

ERIF – co to?

ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A. może zawierać informacje zarówno o zobowiązaniach spłaconych w terminie, jak i przeterminowanych. Według danych z 3 kwietnia 2023 roku w bazie znajdowało się łącznie 169 mln spraw na około 69 mld zł. W pierwszym kwartale 2023 roku z bazy udostępniono około 3,3 mln raportów. 166 mln wpisów jest pozytywnych. 

Jak trafić do ERIF? Poprzez dopisanie jako dłużnika. Jeśli chodzi o warunki dopisania, to są one następujące:

• Konsument –  minimum 200 zł zadłużenia przeterminowanego o co najmniej 30 dni i powiadomienie miesiąc wcześniej o planowanym wpisie.
• Firma – co najmniej 500 zł zadłużenia, minimalne przeterminowanie 30 dni i powiadomienie miesiąc wcześniej o planowanym wpisie.

W przypadku wyroku sądowego wymagany jest tylko okres powiadomienia o 14 dni przed dokonaniem wpisu. 

Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej (KBIG) – co to ?

To biuro jest mniej znane od poprzednich, ale pełni tę samą funkcję. Umożliwia dostęp do danych na temat rzetelności podmiotów. Ta baza dłużników różni się przede wszystkim pod względem rozwoju platformy. Nie jest tak zautomatyzowana i dopracowana. Nie możesz się zarejestrować nawet jako konsument. Wszystko odbywa się przez adres e-mail: bok@kbig.pl. Instytucja działa od 2003 roku, ale od 2012 pod aktualną nazwą. 

Do bazy mogą trafiać zarówno pozytywne, jak i negatywne wpisy. Pozytywne, jeśli zobowiązanie zostało uregulowane w terminie lub z opóźnieniem, które nie przekroczyło 30 dni. Od chwili spłacenia zobowiązania musiało minąć nie więcej niż 12 miesięcy. W przypadku wpisów negatywnych obowiązują te same zasady co we wspomnianych bazach dłużników. 

Bazy dłużników – podobieństwa i różnice

Jak widzisz, nie są to do końca bazy dłużników, gdyż zawierają również pozytywne informacje. Inaczej jednak wygląda dopisywanie negatywnych informacji do tych baz. W przypadku BIK-u spływają na bieżąco, a w pozostałych  – dług musi spełnić określone wymagania, aby trafić do baz. Kolejna istotna kwestia to skasowane negatywnego wpisu. W BIK-u może widnieć przez 5 lat od spłat zobowiązania, a z pozostałych baz powinien zniknąć po 14 dniach od całkowitej spłaty. Warto przy tym zwrócić uwagę, że Rejestr Dłużników BIG InfoMonitor prowadzi ścisłą współpracę z BIK, co daje dostęp do ogromnej bazy informacji o zadłużeniu przedsiębiorców i konsumentów.  

Wpis, w której z baz jest najbardziej problematyczny? Zdecydowanie w BIK.

Pożyczki mając wpisy w KRD, ERIF, BIK lub BIG – czy to możliwe?

Jeśli są pozytywne, działają na Twoją korzyść. Nie wszystkie podmioty współpracują z BIK, chociaż robi to już zdecydowana większość firm pożyczkowych. Wiele sprawdza bazy dłużników, ale to nie oznacza, że negatywne wpisy przekreślają Twoje szanse na zobowiązanie. Firma może Cię sprawdzić, ale nie musi. Każdy wniosek jest rozpatrywany indywidualnie. Jak najbardziej dostępne są pożyczki bez zdolności kredytowej, z negatywnymi wpisami w bazach. Natomiast zawsze priorytetem powinno być spłacenie zadłużenia. Nie sięgaj po kolejne pożyczki, jeśli wiesz, że nie będziesz w stanie ich spłacić. Takie podejście może wykluczyć możliwość zawierania umów na korzystanie z usług np. telefonu czy internetu, podejmowania współpracy z firmami i zaciągania jakichkolwiek zobowiązań.