Faktoring dla firm – co to jest i na czym polega?

Nieterminowe opłacanie faktur to problem, z którym zmaga się większość przedsiębiorców. Kiedy w tym samym czasie wielu klientów zalega z płatnościami, nagle okazuje się, że firma traci płynność, nie jest w stanie inwestować, rozwijać się, a nawet ma problem z regulowaniem zobowiązań. Na szczęście, istnieje usługa finansowa, która może pomóc. Chodzi o faktoring. Na czym polega? 

Skala przeterminowanych zobowiązań w Polsce

Dane na temat zadłużenia przedsiębiorstw systematycznie publikuje BIG InfoMonitor. Okazuje się, że suma nieuregulowanych faktur firmowych oraz opóźnionych o min. 30 dni rat kredytów wynosiła pod koniec maja już 41,5 mld zł. Są to dane, które pochodzą nie tylko od BIG InfoMonitor, ale także Biura Informacji Kredytowej (BIK). 

Na 16 firm UOKIK nałożył kary w wysokości łącznej 20 mln zł za niepłacenie w terminie dostawcom. Przedsiębiorstwa tracą płynność finansową. Aż 82% ma kontrahentów, którym przydarza się niepłacenie na czas. Tymczasem rok temu ten odsetek wynosił 64%. Więcej firm otrzymuje przelewy opóźnione o powyżej 30 dni – 56% (44% przed rokiem). Więcej przedsiębiorców także czeka na zapłatę powyżej 2 miesięcy – 42% (wcześniej 30%).

Jak widzisz, skala problemu jest duża. Jeśli Twojego biznesu to jeszcze nie dotyczy, to powód do zadowolenia. W wielu branżach widać jednak, że wygląda to coraz gorzej. Jak może pomóc faktoring?

Co to jest faktoring?

Najprościej mówiąc, faktoring polega na tym, że faktury, które wystawiasz klientom, szybko zamieniają się w gotówkę. Przedsiębiorstwa przeważnie wystawiają te dokumenty z odroczonym terminem płatności. Zatem teoretycznie środki na Twoje konto powinny trafić w 14, 30, a nawet 90 dni, o ile dojdzie do opłacenia w terminie. Dzięki faktoringowi możesz otrzymać pieniądze nawet w kilka minut po wystawieniu faktury. W praktyce przebiega to tak, że przekazujesz firmie, która udziela Ci finansowania (nazywanej faktorem), nieprzeterminowane dokumenty. Następnie ten podmiot wypłaca Ci należność, która wynika z faktury. To bardzo wygodne rozwiązanie, gdyż masz pewność, że środki otrzymasz ekspresowo. Możesz łatwo planować wydatki bez obaw, że nie będziesz mieć jak ich zrealizować. 

Ile firm w Polsce korzysta z faktoringu?

Z kwartału na kwartał rośnie liczba firm, które korzystają z faktoringu. Liczba klientów firm zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów wynosiła:

• 17,5 tys. po I kwartale 2021,
• 20,6 tys. po I kwartale 2022,
• 22,5 tys. po I kwartale 2023.

Zainteresowanie rośnie, ale trudno powiedzieć, aby usługa była bardzo popularna, biorąc pod uwagę, że w Polsce jest 4,3 mln działalności gospodarczych oraz 602 tys. spółek. Z drugiej strony nie każdy podmiot wystawia faktury z odroczonym terminem płatności. Nie zmienia to jednak faktu, że dla wielu biznesów korzystanie z faktoringu może być krokiem ułatwiającym działalność. Pytanie: ile to kosztuje?

Ile się płaci za korzystanie z faktoringu?

Zanim zdecydujesz się na taką usługę, dokładnie zapoznaj się, z jakimi kosztami się to wiąże. W przypadku faktoringu bankowego na koszt wpływają trzy elementy: marża lub odsetki, prowizja operacyjna i wskaźnik WIBOR. Jeśli chodzi o ten ostatni, to przeważnie banki uwzględniają WIBOR za jeden lub 3 miesiące, czyli WIBOR 1m lub WIBOR 3m.

Kolejnym kosztem jest marża, która w bankach wynosi przeważnie do 3% miesięcznie, ale może też być nawet kilka razy niższa. Natomiast ostatni z wymienionych kosztów, czyli prowizja, naliczana jest od wysokości faktury. 

Zdecydowanie prościej wyglądają rozliczenia w przypadku faktoringu pozabankowego. Najczęściej obowiązuje po prostu jedna prowizja. Może to być również stawka abonamentowa – ryczałtowa. Oto inne koszty, które mogą się pojawić w ramach współpracy z faktorem:

• Opłata przygotowawcza – na etapie analizy czy firma może podjąć z Tobą współpracę. Przeważnie pobierana jest jednorazowo przy zawarciu umowy.
• Opłata za przejęcie ryzyka – obowiązuje w przypadku faktoringu pełnego i naliczana jest z tytułu przyjęcia ryzyka niewypłacalności kontrahenta. Przeważnie wynosi do 0,5% wartości faktury.
• Opłata za niewykorzystany limit – faktor ustala limit dla Twojej firmy. Może być tak, że naliczy Ci opłatę, jeśli go nie wykorzystasz.

Inne koszty mogą się wiązać, np. ze zmianami w umowie, jej wcześniejszym zakończeniem czy opóźnieniami odbiorcy ze spłatą wierzytelności.

Przykładowy cennik firmy faktoringowej

Z wykazem kosztów możesz zapoznać się na stronach poszczególnych faktorów. Zazwyczaj proponują oni kilka pakietów do wyboru. Oto przykładowe opłaty, które obowiązują w jednej z firm:

• brak kosztów stałych,
• brak dopłat za pierwsze 30 dni opóźnienia płatności – nie są naliczane dodatkowe opłaty, jeśli opóźnienie nie przekroczy takiego okresu,
• prowizja naliczana dziennie – 0,12% (płacisz wyłącznie za faktyczny okres finansowania),
• odsetki naliczane dziennie – 0,041%,
• opłaty za przyznanie i odnowienie limitu – 0 zł.

Na stronach firm faktoringowych znajdziesz kalkulator, który umożliwi Ci łatwe obliczenie, ile będzie kosztować korzystanie z finansowania w zależności od danego przypadku.

Jakie są rodzaje faktoringu?

Wiesz, co to jest faktoring. Wyróżnia się nawet kilkanaście rodzajów takiego finansowania. Oto, na czym polegają poszczególne:

• Jawny – kontrahent wie, że korzystasz z faktoringu, a środki wpłaca na konto faktora.
• Cichy – klient nie wie, że korzystasz z faktora. Na tę formę decydują się przedsiębiorcy, którzy obawiają się, że cesja wierzytelności może mieć negatywny wpływ na relacje z kontrahentem. W takim przypadku środki nie trafiają na konto faktora od razu – sam musisz je przelać. 
• Restrukturyzacyjny – to usługa szersza niż standardowy faktoring, gdyż może obejmować m.in. działania naprawcze wobec firmy czy windykację.
• Odwrotny – kupujesz jakiś produkt do firmy z odroczonym terminem płatności. Dostawca od razu otrzymuje zapłatę od faktora, a Ty musisz spłacić zobowiązanie wobec niego. Przedsiębiorstwa korzystają z tego, kiedy pilnie muszą dokonać jakiegoś zakupu, ale aktualnie nie mają na to środków. 
• Krajowy – dla prowadzących działalność w jednym kraju.
• Międzynarodowy – dla działających na zagranicznych rynkach.
• Pojedynczy – firma przekazuje faktorantowi tylko wybrane faktury.
• Zaliczkowy – otrzymujesz zaliczkę, zanim wystawisz fakturę.
• Pełny – jest droższy od innych rodzajów faktoringu. W tym przypadku faktor bierze na siebie windykację długu, jeśli kontrahent nie ureguluje faktury w terminie. 
• Niepełny – faktor nie ponosi odpowiedzialności za niewypłacalność kontrahenta.
• Globalny – oznacza zbiorcze przekazanie dużej liczby faktur.
• Półotwarty – kontrahent dowie się o cesji wierzytelności dopiero wtedy, gdy otrzyma od faktora wezwanie do zapłaty należności. 
• Mieszany – strony umowy ustalają, do jakiej kwoty transakcja jest ubezpieczona.

Faktoring online – jak to działa w praktyce?

Obecnie firmy faktoringowe mają nowoczesne systemy, dzięki którym ich działalność jest w dużej mierze zautomatyzowana, a dodatkowo ich klienci mogą wygodnie korzystać z tych usług. Oto, jak najczęściej przebiega współpraca z firmą faktoringową:

1. Po zawarciu umowy z faktorem otrzymujesz dostęp do systemu online. To w nim dodajesz faktury z odroczonym terminem płatności. Nie może to być faktura przeterminowana. Nie musisz dodawać jej natychmiast po wystawieniu – ważne, aby doszło do tego przed terminem zapłaty. 
2. Zgodnie z zasadami współpracy otrzymujesz przelew środków z faktury. Przeważnie dzieje się to w kilka minut. Wcześniej faktor sprawdza, czy dane kontrahenta są prawidłowe. Weryfikuje również jego wiarygodność.
3. Rozliczasz się z faktorem zgodnie z zasadami umowy. Teoretycznie powinno to nastąpić wraz z terminem zapłaty. W praktyce firmy często dają na to więcej czasu. 

Faktoring ma wiele zalet i może to być rozwiązanie, które doskonale sprawdzi się również w przypadku Twojej firmy. Warto z niego skorzystać!