Jak działa faktoring dla firm?

• Faktoring to usługa finansowa umożliwiająca przedsiębiorcom szybkie otrzymanie płatności za faktury z odroczonym terminem, co pomaga w utrzymaniu płynności finansowej.

• Firma faktoringowa (faktor) wypłaca należność za nieprzeterminowane faktury, pobierając prowizję lub inne opłaty, a przedsiębiorca może szybciej dysponować środkami.

• Istnieje wiele rodzajów faktoringu, m.in. pełny (faktor przejmuje ryzyko), niepełny (ryzyko zostaje po stronie przedsiębiorcy), jawny (kontrahent wie o faktoringu) i cichy (kontrahent nie jest informowany).

• Koszty faktoringu obejmują m.in. marżę, prowizję operacyjną, WIBOR oraz opłaty dodatkowe, a w firmach pozabankowych mogą być uproszczone do jednej prowizji lub abonamentu.

• Popularność faktoringu rośnie, a liczba klientów firm faktoringowych w Polsce zwiększyła się o 10% w latach 2022-2024, choć wciąż korzysta z niego stosunkowo niewiele firm.

Nieterminowe opłacanie faktur to problem, z którym zmaga się większość przedsiębiorców. Kiedy w tym samym czasie wielu klientów zalega z płatnościami, nagle okazuje się, że firma traci płynność, nie jest w stanie inwestować, rozwijać się, a nawet ma problem z regulowaniem zobowiązań. Na szczęście, istnieje usługa finansowa, która może pomóc. Chodzi o faktoring. Na czym polega? 

Co to jest faktoring?

Faktoring to usługa, która pozwala przedsiębiorcy na szybsze otrzymanie płatności za wystawiane faktury. Przedsiębiorstwa przeważnie wystawiają faktury z odroczonym terminem płatności. Zatem teoretycznie środki na Twoje konto powinny trafić w ciągu 14, 30, a nawet 90 dni, o ile dojdzie do opłacenia w terminie. Dzięki faktoringowi możesz otrzymać pieniądze nawet w kilka minut po wystawieniu faktury. W praktyce przebiega to tak, że przekazujesz firmie, która udziela Ci finansowania (nazywanej faktorem), nieprzeterminowane dokumenty. Następnie ten podmiot wypłaca Ci należność, która wynika z faktury. To bardzo wygodne rozwiązanie, gdyż masz pewność, że środki otrzymasz ekspresowo. Możesz łatwo planować wydatki bez obaw, że nie będziesz mieć jak ich zrealizować. Oczywiście taka usługa jest płatna. Otrzymasz pieniądze szybciej, ale będziesz musiał ponieść za to koszt – najczęściej będzie to stosunkowo niewielki procent wartości każdej faktury.

Na czym polega faktoring w praktyce?

Obecnie firmy faktoringowe mają nowoczesne systemy, dzięki którym cały proces faktoringu jest w dużej mierze zautomatyzowany, a dodatkowo ich klienci mogą wygodnie korzystać z tych usług. Oto, jak najczęściej przebiega współpraca z firmą faktoringową:

1. Po zawarciu umowy z faktorem otrzymujesz dostęp do systemu online. To w nim dodajesz faktury z odroczonym terminem płatności. Nie może to być faktura przeterminowana. Nie musisz dodawać jej natychmiast po wystawieniu – ważne, aby doszło do tego przed terminem zapłaty. 
2. Zgodnie z zasadami współpracy otrzymujesz przelew środków z faktury. Przeważnie dzieje się to tego samego dnia, nawet w kilkanaście minut. Wcześniej faktor sprawdza, czy dane kontrahenta są prawidłowe. Weryfikuje również jego wiarygodność.
3. Rozliczasz się z faktorem zgodnie z zasadami umowy. Teoretycznie powinno to nastąpić wraz z terminem zapłaty. W praktyce firmy często dają na to więcej czasu. W zależności od wybranego modelu współpracy, ryzyko za nieopłacenie faktury przez kontrahenta ciąży na przedsiębiorcy lub fakturze. To drugie rozwiązanie jest jednak znacznie droższe.

Faktoring ma wiele zalet i może to być rozwiązanie, które doskonale sprawdzi się również w przypadku Twojej firmy. W wielu przypadkach umożliwia zwiększenie płynności finansowej przedsiębiorstwa. Jest przydatne zwłaszcza w przypadku faktur na wysokie kwoty, o długim terminie płatności.

Ile się płaci za korzystanie z faktoringu?

Zanim zdecydujesz się na taką usługę, dokładnie zapoznaj się, z jakimi kosztami się to wiąże. W przypadku faktoringu bankowego na koszt wpływają trzy elementy: marża lub odsetki, prowizja operacyjna i wskaźnik WIBOR. Jeśli chodzi o ten ostatni, to przeważnie banki uwzględniają WIBOR za jeden lub 3 miesiące, czyli WIBOR 1m lub WIBOR 3m.

Kolejnym kosztem jest marża, która w bankach wynosi przeważnie do 3% miesięcznie, ale może też być nawet kilka razy niższa. Natomiast ostatni z wymienionych kosztów, czyli prowizja, naliczana jest od wysokości faktury. 

Zdecydowanie prościej wyglądają rozliczenia w przypadku faktoringu pozabankowego. Najczęściej obowiązuje po prostu jedna prowizja. Może to być również stawka abonamentowa – ryczałtowa. Oto inne koszty, które mogą się pojawić w ramach współpracy z faktorem:

• Opłata przygotowawcza – na etapie analizy czy firma może podjąć z Tobą współpracę. Przeważnie pobierana jest jednorazowo przy zawarciu umowy.
• Opłata za przejęcie ryzyka – obowiązuje w przypadku faktoringu pełnego i naliczana jest z tytułu przyjęcia ryzyka niewypłacalności kontrahenta. Przeważnie wynosi do 0,5% wartości faktury.
• Opłata za niewykorzystany limit – faktor ustala limit dla Twojej firmy. Może być tak, że naliczy Ci opłatę, jeśli go nie wykorzystasz.

Inne koszty mogą się wiązać, np. ze zmianami w umowie, jej wcześniejszym zakończeniem czy opóźnieniami odbiorcy ze spłatą wierzytelności.

Przykładowy cennik firmy faktoringowej

Z wykazem kosztów możesz zapoznać się na stronach poszczególnych faktorów. Zazwyczaj proponują oni kilka pakietów do wyboru. Oto przykładowe opłaty, które obowiązują w jednej z firm:

• brak kosztów stałych,
• brak dopłat za pierwsze 30 dni opóźnienia płatności – nie są naliczane dodatkowe opłaty, jeśli opóźnienie nie przekroczy takiego okresu,
• prowizja naliczana dziennie – 0,12% (płacisz wyłącznie za faktyczny okres finansowania),
• odsetki naliczane dziennie – 0,041%,
• opłaty za przyznanie i odnowienie limitu – 0 zł.

Na stronach firm faktoringowych znajdziesz kalkulator, który umożliwi Ci łatwe obliczenie, ile będzie kosztować korzystanie z finansowania w zależności od danego przypadku.

Jakie są rodzaje faktoringu?

Wiesz, co to jest faktoring. Wyróżnia się nawet kilkanaście rodzajów takiego finansowania. Oto, na czym polegają poszczególne:

• Pełny – jest droższy od innych rodzajów faktoringu. W tym przypadku faktor bierze na siebie windykację długu, jeśli kontrahent nie ureguluje faktury w terminie.
• Niepełny – faktor nie ponosi odpowiedzialności za niewypłacalność kontrahenta.
• Mieszany – strony umowy ustalają, do jakiej kwoty transakcja jest ubezpieczona.
• Jawny – kontrahent wie, że korzystasz z faktoringu, a środki wpłaca na konto faktora.
• Cichy – klient nie wie, że korzystasz z faktora. Na tę formę decydują się przedsiębiorcy, którzy obawiają się, że cesja wierzytelności może mieć negatywny wpływ na relacje z kontrahentem. W takim przypadku środki nie trafiają na konto faktora od razu – sam musisz je przelać.
• Półotwarty – kontrahent dowie się o cesji wierzytelności dopiero wtedy, gdy otrzyma od faktora wezwanie do zapłaty należności.
• Restrukturyzacyjny – to usługa szersza niż standardowy faktoring, gdyż może obejmować m.in. działania naprawcze wobec firmy czy windykację.
• Odwrotny – kupujesz jakiś produkt do firmy z odroczonym terminem płatności. Dostawca od razu otrzymuje zapłatę od faktora, a Ty musisz spłacić zobowiązanie wobec niego. Przedsiębiorstwa korzystają z tego, kiedy pilnie muszą dokonać jakiegoś zakupu, ale aktualnie nie mają na to środków. 
• Krajowy – dla prowadzących działalność w jednym kraju.
• Międzynarodowy – dla działających na zagranicznych rynkach.
• Pojedynczy – firma przekazuje faktorantowi tylko wybrane faktury.
• Zaliczkowy – otrzymujesz zaliczkę, zanim wystawisz fakturę.
• Globalny – oznacza zbiorcze przekazanie dużej liczby faktur.

Ile firm w Polsce korzysta z faktoringu?

Z roku na rok rośnie liczba firm, które korzystają z faktoringu. Liczba klientów firm zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów wzrosła między IV kwartałem 2022 roku, a IV kwartałem 2024 roku o niemal 10%.

Zainteresowanie rośnie, ale trudno powiedzieć, aby usługa była bardzo popularna, biorąc pod uwagę, że w Polsce jest 4,3 mln działalności gospodarczych oraz 602 tys. spółek. Z drugiej strony nie każdy podmiot wystawia faktury z odroczonym terminem płatności. Nie zmienia to jednak faktu, że dla wielu biznesów korzystanie z faktoringu może być krokiem ułatwiającym działalność.